ซึ่งส่วนประกอบของอะตอมนั้น ปัจจุบันเป็นที่ยอมรับกันว่า มีส่วนประกอบที่เป็นพื้นฐานของสสารที่มนุษย์รู้จัก คือโปรตอน นิวตรอน และอิเลคตรอน เพียง 4.6% และส่วนที่เหลือคือ สสารมืด 24% และพลังงานมืด 71.4% ดังนั้น ส่วนประกอบส่วนใหญ่ของอะตอมนั้น ยังไม่เป็นที่รู้จักของมนุษย์นั่นเอง

แต่ละอะตอมของธาตุทุกชนิดนั้น แม้เราจะไม่รู้จักองค์ประกอบทั้งหมดของมันก็ตาม แต่ว่าจะมีสิ่งที่เรียกว่าสามัญลักษณะที่เหมือนกัน 3 ประการ ซึ่งเป็นลักษณะที่เหมือนกันของทุกอะตอม เราสมมุติชื่อเรียกลักษณะร่วมกันของอะตอมนั้นว่า ตรีธาตุ หรือ ตรีธาตุสมุฎฐาน หรือในแพทย์แผนไทยอาจเรียกว่า “กองสมุฎฐาน” ซึ่ง หมายถึงลักษณะ 3 อย่างของธาตุ คือ ปิตตะ หมายถึง ความร้อน วาตะ หมายถึง การเคลื่อนที่ และเสมหะ หมายถึง แรงยึดเหนี่ยว ที่ทำให้แต่ละอะตอมคงสภาพเป็นกลุ่มก้อน

นี่คือภาพถ่ายของอะตอม ที่นักวิทยาศาสตร์ใช้กล้องขยาย 100 ล้านเท่า เราจะเห็นสีแดง หมายถึงพลังงานหรือความร้อน หมายถึงปิตตะ มีลักษะเคลื่อนที่ หมายถึงวาตะ และมีลักษณะเป็นกลุ่มก้อน หมายถึงเสมหะ

จึงอาจกล่าวได้ว่า ร่างกายของเราเป็นระบบใหญ่ ของการเรียงตัวของอะตอม และเป็นระบบใหญ่ที่มีสามัญลักษณะ คือ ปิตตะ วาตะ และเสมหะ